Arbeid door kinderen en jongeren (in de horeca)

De regels voor arbeid door kinderen en jongeren (jeugdigen) zijn vastgelegd in de Arbeidstijdenwet (ATW). In bijgaand artikel lichten wij de regels in hoofdlijnen toe. 

Arbeidstijdenwet & arbeid door kinderen en jongeren

Volgens de Arbeidstijdenwet (ATW) is een persoon die jonger is dan 16 jaar een kind. 16- en 17-jarigen worden jeugdigen genoemd.

Op basis van de Europese regelgeving is er in de Nederlandse wetgeving bepaald dat arbeid door kinderen van 13 tot en met 15 jaar verboden is. Onder strikte voorwaarden kan arbeid door kinderen van deze leeftijd wel worden verricht, maar dit is gebonden aan het soort werk en het aantal uren dat maximaal mag worden verricht. In de ‘nadere regeling kinderarbeid’ zijn alle regels omtrent kinderarbeid verder uitgewerkt.

13- en 14-jarigen

In de ATW is vastgelegd dat 13- en 14-jarigen alleen op niet-schooldagen en tijdens vakanties mogen werken (max. 7 uur per dag). Op zondag mogen zij alleen onder strikte voorwaarden werken.
Hun werkzaamheden mogen enkel bestaan uit ‘werk van lichte aard'. Hierbij gaat het om het verrichten van hand- en spandiensten en dus niet om zelfstandige arbeid. Onder dit begrip vallen bijvoorbeeld hulpwerkzaamheden in de horeca, een manege, op een camping, in een speeltuin, in een pretpark, in een bowlingcentrum en in een museum. Hierbij geldt dat 13- en 14 jarigen niet met gevaarlijke stoffen mogen werken.

Hieronder geven wij enkele voorbeelden van werkzaamheden die licht lijken, maar die je toch niet door 13- en 14-jarigen mag laten doen:
 

• Afwassen met een geautomatiseerde afwasmachine. Dit wordt namelijk al gauw gezien als geïndustrialiseerde arbeid;
• Schoonmaakwerkzaamheden met schoonmaakmiddelen. Deze middelen worden al snel gezien als gevaarlijke stoffen.

De inhoud van de arbeid die door de kinderen wordt verricht en de wijze waarop de werkzaamheden zijn georganiseerd, moeten geen gevaar opleveren of schadelijk zijn voor de veiligheid, gezondheid en de ontwikkeling van het kind.

Download het schema “Regels arbeid door 13-, 14- en 15-jarigen” of bekijk “Bijbaan, vakantiewerk en stage door jongeren” voor meer informatie vanuit de Rijksoverheid.
 

15-jarigen

Volgens de arbeidstijdenwet geldt voor 15-jarige kinderen ook dat zij alleen werkzaamheden mogen verrichten welke enkel bestaan uit ‘werk van lichte aard'. Wel mogen zij iets meer uren per dag werken dan 13- en 14-jarigen. 15-jarigen mogen ook op zondag onder strikte voorwaarden werken, maar bijvoorbeeld niet op de zaterdag ervoor. Om te mogen werken op zondag moet daarvoor wel uitdrukkelijk toestemming zijn gegeven door ouders of verzorgenden. 15-jarige kinderen mogen niet voor 7.00 uur 's ochtends werken en niet na 19.00 uur 's avonds. Op de dagen dat zij naar school gaan mogen zij maximaal 2 uur werken. In schoolweken mag niet meer dan 12 uur worden gewerkt en in vakantieweken niet meer dan 40 uur.

Download hier het schema “Regels arbeid door 13-, 14- en 15-jarigen” opgesteld door de Rijksoverheid.
 

Jeugdigen van 16 en 17 jaar

16- en 17 jarigen mogen bijna alle werkzaamheden uitvoeren, met uitzondering van gevaarlijk werk. Tevens mag het werk de jeugdigen niet verhinderen om naar school te gaan. Ook is het mogelijk voor 16- en 17- jarigen om risicovolle werkzaamheden te doen. Deze mogen echter alleen onder deskundig toezicht worden uitgevoerd. De werkgevers moeten daarbij voldoen aan de eisen van de Arbowet.
In de ATW zijn de volgende regels van toepassing op arbeid door 16- en 17-jarigen:
 

• Werken op zaterdag is toegestaan, indien er aan de minimale dagelijkse en wekelijkse rust wordt voldaan
• Onder bepaalde voorwaarden is het werken op zondag toegestaan, voor de voorwaarden zie bijgaande website. Indien toegestaan, dan gelden de volgende regels:
  - ten minste 13 vrije zondagen per 52 weken
  - op grond van een collectieve afspraak mag hiervan worden afgeweken (minder zondagen vrij)
• Maximaal tot 23.00 uur 's avonds
• Maximaal 9 uur per dag 
• Maximaal 45 uur per week 
• Gemiddeld 40 uur per week in een periode van vier aaneengesloten weken.
• Schooltijd telt altijd mee als arbeidstijd.
• Na een periode van 7 dagen achter elkaar werken, een rustperiode van minstens 36 aaneengesloten uren. De minimale dagelijkse onafgebroken rust van 12 uur, is in iedere geval tussen 23.00 - 06.00 uur.
• Na meer dan 4,5 uur werken, recht op een pauze van 30 minuten. In een collectieve regeling mag worden afgesproken dat de pauze mag worden gesplitst in 2x 15 minuten.

Voor alle regels over werktijden en rusttijden voor 16- en 17-jarigen verwijzen we je naar de website van de Rijksoverheid.
 

Drank- en horecawet & arbeid door kinderen en jongeren

In een aantal branches, waaronder de horeca, geldt dat je bij het inzetten van kinderen en jeugdigen, naast de arbeidstijdenwet ook rekening moet houden met de drank-en horecawet (DHW).
Deze wetgeving is bedoeld om de verkoop van alcohol op een verantwoorde manier te laten verlopen. Voorbeelden van sectoren waarin drank wordt verstrekt zijn: hotels, restaurants, cafés, sportkantines, slijterijen en winkels. De Koninklijke Horeca Nederland (KHN) beschrijft alles wat je moet weten over de verkoop van alcohol voor jongeren.

De gemeente is verantwoordelijk voor naleving van deze wetgeving. Het niet naleven van de drank-en horecawet kan flinke boetes opleveren.